Theo các chuyên gia dinh dưỡng, ung thư đại trực tràng có liên quan mật thiết đến chế độ ăn uống và thói quen sinh hoạt.
Ung thư đại trực tràng thường gặp ở những người trên 50 tuổi, tuy nhiên tỷ lệ mắc ung thư đại trực tràng trong nhiều năm gần đây tăng nhanh ở giới trẻ. Tại Bệnh viện K căn bệnh này đã được chẩn đoán ở cả những bệnh nhân 20 tuổi.
Ung thư đại trực tràng là ung thư phổ biến hàng thứ 5 tại Việt Nam sau ung thư gan, phổi, dạ dày, vú. Theo Globocan 2020, Việt Nam ghi nhận gần 16.000 ca mắc mới và hơn 8.200 ca tử vong vì căn bệnh này.
Dưới đây là 5 nguyên tắc ăn uống lành mạnh để ngăn ngừa ung thư đại trực tràng:
Thêm thành phần chất xơ
Chất xơ từ trái cây, rau quả và ngũ cốc nguyên hạt có thể làm giảm tỷ lệ mắc ung thư đại trực tràng qua cơ chế lên men tạo ra axit béo chuỗi ngắn và cung cấp nguồn năng lượng cho men vi sinh đường ruột.
Trong một nghiên cứu được thực hiện vào năm 2015, các nhà khoa học đã thử hoán đổi chế độ ăn giàu chất xơ của những người dân nông thôn ở Nam Phi, với chế độ ăn giàu chất béo, nhiều thịt của một nhóm người Mỹ gốc Phi. Kết quả là sau 2 tuần hoán đổi chế độ ăn, nhóm người ở vùng nông thôn Nam Phi khi áp dụng chế độ ăn phương Tây đã có hiện tượng tăng lên các triệu chứng viêm trực tràng, đồng thời suy giảm butyrate, loại axit béo chuỗi ngắn có khả năng làm giảm nguy cơ ung thư trực tràng. Trong khi đó, kết quả lại hoàn toàn trái ngược ở nhóm người Mỹ gốc Phi khi ăn chế độ giàu chất xơ.
Theo khuyến cáo của các chuyên gia, mỗi người trưởng thành nên hấp thụ 25-30 gam chất xơ hàng ngày.
Chế độ ăn giàu chất chống oxy hóa
Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng các chất chống oxy hóa, chẳng hạn như vitamin C và vitamin E, có khả năng quét các gốc tự do và giúp giảm các hợp chất nitroso trong ruột để giảm nguy cơ ung thư đại trực tràng.
Để hấp thu các chất chống oxy hóa, giải pháp hiệu quả nhất là ăn nhiều trái cây và rau quả. Trái cây và rau quả có nhiều vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể và tăng cường hệ thống miễn dịch. Trái cây và rau quả cũng là một nguồn giàu chất chống oxy hóa, bảo vệ chống lại các tế bào ung thư. Một số loại rau đặc biệt, chẳng hạn như bông cải xanh (súp lơ) và cải bắp, chứa hàm lượng chất chống oxy hóa rất cao.
Tăng cường vitamin D, canxi, selenium
Vitamin D là một chất dinh dưỡng liên quan mật thiết đến sức khỏe, cơ chế của nó cũng giống như canxi, nó có thể làm giảm sự phát triển của tế bào ung thư.
Selenium là một khoáng chất rất cần thiết cho hoạt động của tuyến giáp và hệ miễn dịch. Điều đáng chú ý là cơ thể của chúng ta không thể tổng hợp selenium, mà phải hấp thụ từ thực phẩm. Các thực phẩm giàu selenium bao gồm: ngũ cốc nguyên hạt, hải sản, nấm hương, ức gà. Khoa học đã chứng minh selenium mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, điển hình như: ngăn ngừa bệnh về tim mạch, Alzheimer, làm thuyên giảm các triệu chứng của bệnh hen suyễn và đặc biệt là phòng, chống ung thư.
Bổ sung axit béo omega-3
Các nhà nghiên cứu Mỹ từ Đại học Illinois cho rằng thực phẩm giàu axit béo omega-3 có thể chống ung thư. Các loại thực phẩm thuộc nhóm này bao gồm: hải sản, dầu hạt lanh, quả óc chó và trứng cá đen.
Thực tế là sự chuyển hóa các axit béo omega-3 trong cơ thể tạo ra phân tử phá hủy các tế bào ung thư. Ngoài ra, các chất này làm chậm sự hình thành các mạch máu mới liên quan đến các mô ác tính và ức chế sự di chuyển của các tế bào ung thư. Điều này có nghĩa là hiệu quả của hóa trị liệu sẽ tăng lên nếu cho bệnh nhân thực hiện chế độ ăn nhiều axit béo omega-3.
Ưu tiên nguồn protein từ cá, tôm, thịt trắng
Ăn nhiều thịt đã chế biến sẵn và thịt đỏ có thể làm tăng nguy cơ ung thư đường ruột. Thịt đỏ bao gồm các loại thịt gia súc như bò, heo, dê. Thịt chế biến bao gồm thịt xông khói, xúc xích, thịt muối và các sản phẩm tương tự.
Do đó, các chuyên gia khuyến cáo, hãy chọn cá, thịt gia cầm, hoặc đậu làm nguồn cung cấp protein chính thay vì thịt đỏ hoặc thịt chế biến sẵn.
Ngoài ra, khi chế biến đồ ăn, nên ăn đồ luộc thay vì chiên, nướng.
Minh Nhật
Tổng hợp
