Thành phố Vũ Hán, Trung Quốc đã triển khai lệnh phong tỏa được xem là nghiêm ngặt nhất thế giới để kiểm soát sự bùng phát của dịch Covid-19 vào năm ngoái.
Đường phố Vũ Hán vắng vẻ sau khi áp lệnh phong tỏa (Ảnh: Reuters).
Ngày 23/1/2020, Trung Quốc bắt đầu áp lệnh phong tỏa thành phố Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc, sau khi phát hiện các ca mắc Covid-19 đầu tiên. Vũ Hán bỗng chốc biến thành "thành phố ma" khi các biện pháp hạn chế được triển khai theo lệnh phong tỏa được xem là nghiêm ngặt nhất thế giới. Việc cách ly chưa bao giờ được thử nghiệm ở quy mô lớn như vậy trong thế giới hiện đại.
Quyết định phong tỏa Vũ Hán để ngăn chặn dịch bùng phát của Trung Quốc đã vấp phải sự hoài nghi từ cộng đồng quốc tế và giới chuyên gia. Các nhà dịch tễ học cảnh báo, quyết định này là một phép thử lớn và có thể sẽ không hiệu quả như mong muốn của Bắc Kinh, bất chấp cái giá phải trả về kinh tế cũng như con người.
Chỉ riêng Vũ Hán đã có 11 triệu dân, và hàng chục triệu người nữa ở các thành phố lân cận cũng bị phong tỏa do quy mô của cuộc khủng hoảng dịch bệnh ngày càng lan rộng. Những hoài nghi về quyết định phong tỏa vẫn kéo dài trong nhiều tuần sau đó.
Tuy nhiên, sau 11 tuần phong tỏa, quyết định của Bắc Kinh đã được chứng minh là đúng đắn. Vũ Hán tái mở cửa, Trung Quốc ghi nhận ngày đầu tiên không có ca lây nhiễm trong cộng đồng. Tất cả các ca nhiễm mới đều là những trường hợp nhập cảnh từ nước ngoài.
Người dân chuyển đồ qua hàng rào ở Vũ Hán (Ảnh: Global Times).
Cuộc sống tại Vũ Hán gần như trở lại bình thường. Tháng 6 năm nay, hơn 11.000 sinh viên ngồi sát nhau, không đeo khẩu trang khi tham gia lễ tốt nghiệp tại sân vận động của trường Đại học Sư phạm Trung ương Trung Quốc ở Vũ Hán.
Các quốc gia có đợt bùng phát ca nhiễm theo cấp số nhân cũng đã áp dụng các biện pháp tương tự Trung Quốc, từ Italia, Tây Ban Nha cho đến Đức và California (Mỹ), tuy nhiên không nơi nào phong tỏa nghiêm ngặt như Vũ Hán.
Phong tỏa nghiêm ngặt
Bệnh nhân nghi mắc Covid-19 được đưa đến khu cách ly tập trung ở Vũ Hán (Ảnh: Global Times).
Chỉ vài giờ sau khi chính quyền thông báo áp lệnh phong tỏa, các cửa ngõ giao thông ra vào Vũ Hán đều bị đóng cửa, không có bất kỳ ngoại lệ nào, ngay cả đối với các trường hợp khẩn cấp cá nhân cũng như y tế. Vào thời điểm đó, các trường phổ thông và đại học đã cho học sinh, sinh viên nghỉ Tết Nguyên đán, nhưng sau khi có lệnh phong tỏa, kỳ nghỉ đó kéo dài dường như vô thời hạn.
Tại Vũ Hán, tất cả các cửa hàng đều phải đóng cửa, ngoại trừ những cửa hàng bán thực phẩm hoặc dược phẩm. Các phương tiện giao thông cá nhân bị cấm lưu thông, trừ khi có sự cho phép đặc biệt. Hầu hết các phương tiện giao thông công cộng đều dừng hoạt động, khiến đường phố trở nên vắng vẻ.
Ban đầu, người dân vẫn được phép ra khỏi nhà, nhưng sau đó các biện pháp hạn chế nhanh chóng được thắt chặt. Một số khu vực cho phép các hộ gia đình cử một thành viên ra ngoài mua nhu yếu phẩm với tần suất 2 ngày một lần. Trong khi đó, tại một số khu vực khác, người dân bị cấm ra ngoài hoàn toàn, thay vào đó họ chỉ được phép đặt thực phẩm và các hàng hóa thiết yếu khác từ các ứng dụng giao hàng.
Sau đó, chính sách phong tỏa thậm chí còn được siết chặt hơn. Các nhà chức trách đi từng nhà để kiểm tra sức khỏe và bắt buộc bất kỳ ai bị bệnh phải đi cách ly tập trung.
Ngay sau khi Vũ Hán bị phong tỏa, các biện pháp kiểm soát cũng được tăng cường ở những khu vực khác trên khắp Trung Quốc, một phần vì các nhà chức trách lo ngại rằng những người dân vội vã rời khỏi Vũ Hán trước giờ phong tỏa có thể làm gia tăng tốc độ lây lan virus.
Hầu hết các tòa nhà tại Vũ Hán đều có nhân viên an ninh theo dõi nhiệt độ của bất kỳ ai ra vào. Các tòa nhà "cấm cửa" toàn bộ khách từ bên ngoài, trừ cư dân của tòa nhà. Khẩu trang trở thành vật bất ly thân của người dân.
Hỗ trợ người dân
Các tình nguyện viên mang túi đựng thực phẩm cho người dân bị phong tỏa ở Trung Quốc (Ảnh: CGTN).
Trong 76 ngày phong tỏa, Vũ Hán không chiến đấu một mình. Hơn 40.000 nhân viên y tế đã được cử đến để giúp đỡ Vũ Hán và toàn bộ tỉnh Hồ Bắc, kể từ khi dịch bắt đầu bùng phát. Ngoài ra, lương thực và nhu yếu phẩm từ khắp Trung Quốc, thậm chí từ nhiều nơi trên thế giới, cũng đổ về hỗ trợ người dân Vũ Hán.
Trên khắp Vũ Hán, hàng trăm nghìn tình nguyện viên thuộc mọi lĩnh vực cũng tham gia hỗ trợ người dân trong thời gian phong tỏa. Trong bối cảnh việc đi lại bị hạn chế và giao thông công cộng bị đình chỉ, các tình nguyện viên đã giúp người dân mua thực phẩm, thuốc men, thiết bị y tế hoặc hỗ trợ đưa bệnh nhân tới bệnh viện.
Các tình nguyện viên đặc biệt quan tâm tới những người khuyết tật, trẻ em, người già và người nghèo. Bất kể khi nào thịt và rau do chính phủ trợ cấp được bán, các tình nguyện viên sẽ ưu tiên đáp ứng nhu cầu của những người dân có thu nhập thấp.
Đảm bảo lương thực
Người dân xếp hàng nhận thịt tại khu vực cách ly ở Vũ Hán (Ảnh: AFP).
Một trong những mối quan tâm hàng đầu đối với các nhà chức trách cũng như người dân Trung Quốc khi lệnh phong tỏa được triển khai là đảm bảo nguồn cung thực phẩm.
Chính quyền tỉnh Hồ Bắc cam kết cung cấp đầy đủ rau, gạo, thịt cho người dân. Các nhà chức trách đã phối hợp với các nhà bán lẻ để đảm bảo nguồn cung thực phẩm, thậm chí chuyển thực phẩm từ những tỉnh rất xa tới Vũ Hán. Chính quyền cũng mạnh tay trấn áp các hành vi tích trữ và tăng giá thực phẩm.
Để đảm bảo việc vận chuyển nông sản thuận lợi trong giai đoạn dịch bệnh bùng phát, các phương tiện vận chuyển nông sản tại Trung Quốc được phép đi qua "luồng xanh" tại các trạm kiểm dịch hoặc trạm thu phí bằng cách chỉ cần có giấy thông hành do chính quyền cấp.
Giấy này cho phép các phương tiện không bị yêu cầu đỗ xe, trả phí hoặc bị kiểm tra, dẫn đến mất thời gian. Các nhân viên tại trạm kiểm soát cũng hỗ trợ khử trùng phương tiện để đảm bảo vận chuyển nhanh chóng và an toàn. Sau khi đến nơi giao hàng, các nhà chức trách sẽ đo nhiệt độ của tài xế, ghi lại thông tin lịch trình và khử trùng phương tiện.
Trong giai đoạn dịch bùng phát mạnh ở Trung Quốc, người dân chỉ tiếp xúc với nhau qua Internet. Do vậy, người mua chỉ cần đặt hàng trực tuyến với các nông dân, tiểu thương hoặc siêu thị để mua nhu yếu phẩm hàng ngày, sau đó các nhân viên cộng đồng hoặc tình nguyện viên sẽ giúp phân phối hàng hóa từ người giao hàng đến tay người dân.
Thành Đạt
Tổng hợp
