Dầu nhớt thải của nhiều tàu thủy xả trực tiếp xuống sông Đáy gây ô nhiễm, nguy cơ nhiễm vào nước đầu nguồn của nhà máy nước sạch đang đe dọa hơn 12.000 hộ dân ở Ninh Bình.
Thời gian gần đây, tình trạng thiếu nước sạch xảy ra cục bộ tại một số khu vực ở thành phố Ninh Bình (tỉnh Ninh Bình) do nhiều nguyên nhân khác nhau. Trong đó, một phần do nguồn nước mặt đầu vào Nhà máy nước sạch Thành Nam (đóng tại KCN Khánh Phú) xử lý không được đầy đủ.
Nhân viên Nhà máy nước sạch Thành Nam liên tục phát hiện dầu nhớt thải tại đầu ống bơm nước nguồn từ sông Đáy vào nhà máy.
Các nhân viên của nhà máy này liên tục phát hiện dầu nhớt thải lênh láng trên mặt nước sông Đáy tại trạm bơm nước đầu nguồn. Điều này khiến nhà máy thường xuyên phải dừng hoàn toàn việc hút nước, dẫn đến không có nước để xử lý, ảnh hưởng lớn đến việc cung cấp nước sinh hoạt cho người dân.
Tình trạng dầu nhớt thải tràn lan trên mặt sông Đáy xuất hiện nhiều tháng trở lại đây. Có thời điểm công nhân của nhà máy nhiều lần phải dùng các biện pháp thủ công che chắn để ngăn dầu loang vào khu vực hút nước. Bên cạnh đó, nhà máy phải lắp thêm hệ thống camera giám sát 24/24h, thường xuyên cắt cử người theo dõi chặt chẽ.
Nước mặt trên sông Đáy tại đầu vòi bơm đen ngòm, dày đặc dầu nhớt thải khiến nhà máy nước không dám bơm nước vào xử lý.
Chị Trần Thị Hoa, nhân viên Nhà máy nước sạch Thành Nam cho biết, trước đây nhà máy chủ động lấy nước từ sông Đáy theo thời gian biểu và công suất hoạt động. Những tháng gần đây, công nhân nhà máy luôn phải theo dõi qua hệ thống camera và quan sát trực tiếp bằng mắt thường để lấy nước đầu vào, tránh việc lấy nước lẫn dầu thải.
"Không may mà để lọt một lượng nhỏ dầu thải lẫn vào nước nguồn cũng sẽ gây ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng nước sạch cấp cho người dân", chị Hoa nói.
Ông Phạm Thành Nam (chủ đầu tư nhà máy nước sạch) cho biết, nhà máy có công suất 12.000 m3/ngày đêm, cung cấp nước sạch cho 4 phường, 2 xã của thành phố Ninh Bình và huyện Yên Khánh với tổng số hơn 12.000 hộ dân.
Mặt nước sông Đáy khu vực gần trạm bơm của Nhà máy nước sạch Thành Nam thời gian qua liên tục có dầu nhớt thải lênh láng.
"Rất may hiện tượng dầu nhớt thải trên mặt sông Đáy tại khu vực bơm nước nguồn vào của nhà máy được phát hiện kịp thời nên chưa xảy ra sự cố đáng tiếc. Hiện tượng dầu nhớt thải trên sông thời gian gần đây xuất hiện dày đặc, ảnh hưởng rất lớn đến việc cung cấp nước sạch của nhà máy", ông Nam nói.
Ghi nhận của PV Dân trí, trạm bơm hút nước đầu vào của Nhà máy nước sạch Thành Nam đặt bên ngoài đê, giáp với mép sông Đáy (xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, Ninh Bình). Hệ thống hút nước này được xây dựng theo tiêu chuẩn. Từ trạm bơm, nước mặt sông Đáy được đưa vào khu vực xử lý cách hơn 200 m.
Xung quanh khu vực này đã được cắm biển cấm đỗ tàu, thuyền trong phạm vi 200 m. Tuy nhiên, chỉ cách trạm bơm, khu vực họng hút nước này hơn 100 m nhưng có tới 4 chiếc tàu thủy cỡ lớn đang đậu đỗ trong khu vực cấm.
Cỏ cây bị bám dầu thải đen bóng.
Gần khu vực trạm bơm nước này cũng có rất nhiều bến cảng, nhất là về phía đầu nguồn. Vì thế, tàu thuyền ra vào cảng diễn ra thường xuyên. Cao điểm có cả chục chiếc tàu cỡ lớn đỗ quanh khu vực lấy nguồn nước mặt sông của nhà máy.
Chị Hoa cho biết, đây chính là nguyên nhân thường xuyên dẫn đến việc có nhiều dầu nhớt thải tràn lan trên mặt sông Đáy. "Lượng dầu nhớt trên sông chủ yếu là từ các tàu thuyền thải trực tiếp xuống sông, gây ô nhiễm nguồn nước. Bên cạnh đó, do lưu lượng tàu, thuyền qua lại khúc sông này lớn cũng ảnh hưởng không nhỏ tới môi trường nước mặt trong khu vực" - chị Hoa nói.
Theo chị Hoa, dầu nhớt thải gây ô nhiễm nguồn nước sông Đáy chủ yếu là do các tàu thuyền đậu đỗ ở các bến cảng (trên phía thượng nguồn trạm bơm) thải ra gây nguy hại đến nguồn nước cung cấp cho nhà máy.
Cũng theo chị Hoa, có những hôm dầu nhớt thải từ các tàu, thuyền (neo đậu gần với khu vực hút nước của nhà máy) loang rộng khiến khúc sông bị che kín bởi dầu thải, màu đen kịt, tỏa váng khắp nơi.
"Mỗi khi có dầu thải loang đến khu vực hút nước chúng tôi phải dừng bơm, đợi cả ngày, khi nước rút xuống kéo theo dầu thải về phía hạ lưu, nước mặt sông trở lại bình thường thì nhà máy mới dám bơm nước vào để xử lý", chị Hoa chia sẻ.
Theo ông Nam, nhà máy cũng đã nhiều lần báo cáo việc nguồn nước mặt trên sông Đáy không đảm bảo, bị ô nhiễm đến cơ quan chức năng tỉnh Ninh Bình. Phía công ty cũng rất mong, ngành chức năng có biện pháp ngăn chặn để đảm bảo "an ninh nguồn nước", để nhà máy đảm bảo cung cấp nước sạch cho người dân.
UBND tỉnh Ninh Bình đã có văn bản chỉ đạo các cấp, các ngành tăng cường kiểm tra, kiểm soát môi trường khu vực KCN Khánh Phú và các dự án đầu tư xây dựng cảng, kinh doanh vận chuyển hàng hóa ngoài đê sông Đáy (giáp ranh KCN Khánh Phú).
Tuy nhiên, đến nay việc các tàu neo đậu gần với khu vực trạm bơm của Nhà máy nước sạch Thành Nam vẫn diễn ra, ảnh hưởng không nhỏ đến việc vận hành của nhà máy cũng như đời sống các hộ dân đang sử dụng nước sạch của nhà máy.
Thái Bá
