Người phát ngôn Bộ Ngoại giao khẳng định lập trường chủ quyền của Việt Nam tại Biển Đông và đề nghị các bên liên quan tôn trọng, thực thi nghĩa vụ theo Công ước luật Biển 1982.
Ngày 12/7/2021, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng nêu quan điểm, bình luận của Việt Nam nhân kỷ niệm 5 năm Tòa trọng tài vụ kiện Biển Đông ra phán quyết cuối cùng.
"Lập trường của Việt Nam rõ ràng và nhất quán, đó là ủng hộ giải quyết các tranh chấp về chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán ở Biển Đông thông qua tiến trình ngoại giao và pháp lý, không sử dụng hoặc đe dọa sử dụng vũ lực, và bằng những giải pháp, biện pháp hòa bình phù hợp với Hiến chương Liên Hợp Quốc và Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982" - bà Lê Thị Thu Hằng nói.
Bà Hằng khẳng định lại lập trường nguyên tắc của Việt Nam về vấn đề chủ quyền đối với quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, cũng như các vùng biển thuộc chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam được xác định trên cơ sở UNCLOS năm 1982.
Người phát ngôn nhấn mạnh: "Với tư cách là quốc gia thành viên UNCLOS và quốc gia ven Biển Đông, Việt Nam đề nghị tất cả các bên liên quan tôn trọng và thực thi đầy đủ nghĩa vụ pháp lý của mình được quy định trong Công ước, cùng nhau hợp tác, đóng góp tích cực, thiết thực vào duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không và trật tự ở Biển Đông dựa trên luật pháp quốc tế".
Năm 2013, cựu Tổng thống Philippines Benigno Aquino nộp đơn kiện lên Tòa trọng tài quốc tế kiện việc Trung Quốc tuyên bố chủ quyền "đường chín đoạn" nước này tự vẽ ra trên Biển Đông. Philippines cho rằng, "đường lưỡi bò" này không phù hợp với UNCLOS năm 1982 và cần được tuyên bố là vô căn cứ.
Sau 3 năm xem xét, ngày 12/7/2016, Tòa trọng tài quốc tế ra phán quyết tuyên bố yêu sách "đường chín đoạn" bao phủ 3,5 triệu km2 ở Biển Đông của Trung Quốc không có cơ sở pháp lý theo luật pháp quốc tế. Tuy nhiên, phán quyết này không có cơ chế thi hành.
Trung Quốc không tham gia vụ kiện và bác bỏ phán quyết của Tòa trọng tài vụ kiện Biển Đông và trên thực tế vẫn liên tục thực hiện các hoạt động bồi đắp, quân sự hóa trái phép các đảo nhân tạo tại khu vực Biển Đông.
Việt Nam từng nhiều lần lên án hoạt động phi pháp của Trung Quốc ở Biển Đông, vi phạm chủ quyền, quyền của quyền của Việt Nam với các vùng biển của mình. Việt Nam khẳng định có đầy đủ bằng chứng lịch sử và căn cứ pháp lý để khẳng định chủ quyền với Trường Sa và Hoàng Sa, phù hợp với luật pháp quốc tế. Theo đó, Việt Nam tuyên bố, mọi hoạt động của các bên tại Trường Sa và Hoàng Sa mà không có sự cho phép của Việt Nam đều vô giá trị.
Thái Anh