Ung thư da được xếp vào nhóm ung thư có thể phát hiện ở giai đoạn sớm, dễ chẩn đoán bằng mắt thường, tiên lượng thường tốt.
Ung thư da (không kể ung thư hắc tố) xuất phát từ biểu mô da che phủ mặt ngoài cơ thể gồm 7 lớp tế bào. Lớp tế bào đáy sinh ra ung thư tế bào đáy, lớp tế bào vẩy sinh ra ung thư biểu mô vảy. Các tuyến phụ thuộc của da như tuyến mồ hôi, tuyến bã sinh ra ung thư tuyến mồ hôi, tuyến bã.
Ung thư da có thể chữa khỏi nếu bệnh nhân được phát hiện sớm, điều trị chủ yếu bằng phẫu thuật. Để giải quyết tốt cho bệnh nhân cần đảm bảo cắt bỏ hết u, đảm bảo chức năng và đặc biệt vấn đề tạo hình, thẩm mĩ cho bệnh nhân. Tuy nhiên, phẫu thuật đúng quy cách, đảm bảo về mặt ung thư học cần đến những bác sĩ chuyên sâu về lĩnh vực này.
Cách để phát hiện sớm ung thư da
Những biểu hiện của ung thư da có thể là: vết loét dai dẳng, thỉnh thoảng chảy máu, nổi cục có thể ở vùng bị sừng hóa do ảnh hưởng của ánh nắng mặt trời hoặc do tia xạ hoặc ở một vết sẹo hoặc đường rò. Có những trường hợp phát hiện bệnh từ dấu hiệu đơn giản là một vết đốm đỏ nhạt kéo dài dai dẳng với xước trợt nhẹ.
Một loại ung thư da là ung thư hắc tố rất hay liên quan đến các nốt ruồi. Mọi người cần lưu ý các dấu hiệu như thay đổi màu sắc, hình dáng, kích thước, đường viền, bề mặt các nốt ruồi hoặc có cảm giác ngứa, chảy máu hoặc chảy nước vàng ở nốt ruồi.
Để phát hiện sớm ung thư da, mọi người có thể tự quan sát toàn bộ da trên cơ thể, đặc biệt là vùng da hở, tốt nhất là sau mỗi lần tắm.
Đồng thời nên đi khám định kỳ 3 năm một lần ở độ tuổi 30-39 và khám hàng năm sau tuổi 40. Những người có nguy cơ cao là tiền sử gia đình có người thân bị ung thư da, bị những bệnh da có nguy cơ chuyển thành ung thư hoặc những người thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng mặt trời cần đi khám đều đặn.
Không phải tất cả những thay đổi bất thường trên da đều là dấu hiệu của ung thư da. Vì thế, bạn cần đi khám để được sàng lọc phát hiện sớm và điều trị kịp thời.
Loại ung thư da khó/dễ điều trị nhất
Nhiều người có quan niệm rằng, ung thư là căn bệnh vô phương cứu chữa, và chỉ có thể sống thêm vài năm nếu không may mắc bệnh. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, có không ít loại ung thư nếu phát hiện sớm có thể chữa khỏi. Ung thư biểu mô tế bào đáy được xem là loại ung thư dễ điều trị nhất.
Ung thư biểu mô tế bào đáy là dạng ung thư da hay gặp nhất, chiếm khoảng 75% các loại ung thư da. Ung thư tế bào đáy bắt đầu trong các tế bào có nhiệm vụ tạo ra các tế bào da mới, khi các tế bào cũ chết đi. Nguyên nhân chính là do tác động từ ánh sáng mặt trời, cụ thể là tia UV. Vì vậy, loại ung thư này thường xuất hiện ở các vùng da hở.
Ung thư biểu mô tế bào đáy.
Ung thư biểu mô tế bào đáy tiến triển chậm, tổn thương có thể lan rộng, xâm lấn tổ chức xung quanh gây biến dạng và làm rối loạn chức năng của một số cơ quan, bộ phận như: mũi, miệng và mắt. Nếu được phát hiện sớm và điều trị kịp thời cắt bỏ rộng thương tổn, tiên lượng của bệnh rất tốt. Ở giai đoạn đầu, khả năng chữa khỏi ung thư biểu mô tế bào đáy là gần 100% và không di căn.
Ung thư tế bào hắc tố có thể có yếu tố gia đình, do các gen di truyền gây ra. Bên cạnh đó, nó cũng liên quan đến việc tiếp xúc với ánh sáng mặt trời. Các nốt ruồi không điển hình cũng có thể tiến triển thành ung thư hắc tố.
Về dấu hiệu nhận biết, trên da người bệnh xuất hiện mảng màu đen nhìn giống như nốt ruồi thông thường. Tuy nhiên, khi quan sát kỹ sẽ thấy mảng đen này có màu không đồng nhất, lổn nhổn chỗ đen, chỗ nâu. Đặc biệt, mảng đen sẽ tăng nhanh về kích thước, tiếp đó là gồ cao lên, bị loét và bắt đầu xâm lấn.
Ung thư hắc tố là loại ung thư da ít phổ biến nhất nhưng nghiêm trọng nhất, gây ra phần lớn các trường hợp tử vong do căn bệnh này. Nguy cơ u ác tính tăng theo tuổi, nhưng nó ngày càng trở thành một trong những bệnh ung thư phổ biến nhất ở những người trẻ tuổi.
Phòng ngừa ung thư da như thế nào?
Để phòng ung thư da, người dân cần lưu ý:
- Hạn chế tiếp xúc tối đa với ánh nắng mặt trời trong thời gian 10h sáng đến 4h chiều. Vì đây là thời điểm tia cực tím mặt trời mạnh nhất. Nên dành buổi sáng sớm và chiều tối để thưởng thức các hoạt động ngoài trời yêu thích.
- Sử dụng quần áo che chắn ánh nắng.
- Dùng kem chống nắng có chỉ số SPF ít nhất là 15 và chỉ số PA hợp lý.
- Tránh các loại thuốc làm da nhạy cảm với ánh nắng.
- Thường xuyên kiểm tra định kỳ để nhận ra dấu hiệu bệnh sớm nhất.
Minh Nhật
Tổng hợp
